Symptomen
- Het langer dan een half jaar uitblijven van de menstruatie
Wat is het?
Secundaire amenorroe betekent dat de menstruatie langer dan een half jaar uitblijft, terwijl u voorheen al wel gemenstrueerd heeft.
Hoe kom je eraan?
- Voor het uitblijven van de menstruatie zijn verschillende oorzaken aan te wijzen:
- Een veel voorkomende oorzaak is zwangerschap. Soms duurt het geruime tijd voordat een vrouw zich realiseert dat zij zwanger is.
- Er is sprake van een zogenaamde functionele amenorroe. Alle organen functioneren naar behoren, maar de hormooncyclus wordt vanuit de hersenen niet meer aangestuurd. We zien dit wel bij stress, bij anorexia nervosa en bij intensieve sportbeoefening.
- Een andere veelvoorkomende oorzaak is de overgang. Deze begint bij de meeste vrouwen tussen de 45 en 55 jaar, soms eerder maar zelden op jonge leeftijd (climacterium praecox).
- Het Polycysteus Ovarieel Syndroom (PCOS). Dit is een hormonale stoornis waarbij teveel mannelijk hormoon in het lichaam circuleert. Kenmerken zijn: een weinig frequente menstruatie of het geheel wegblijven ervan, overgewicht, een mannelijk beharingspatroon. De eierstokken zijn vergroot.
- Een teveel aan prolactine. Dit is een hormoon dat in de hypofyse (pijnappelklier onderaan de hersenen) wordt gevormd. Als het lichaam hiervan teveel produceert, krijgt u vaak (maar niet altijd) een melkachtige afscheiding uit de borsten en de menstruatie verdwijnt of deze wordt weinig frequent (a- of oligomenorroe). Het prolactinegehalte kan verhoogd zijn door gebruik van bepaalde medicijnen of door een gezwelletje aan de hypofyse.
- Soms zijn voor- en achterkant van de baarmoeder met elkaar vergroeid. Dat kan ontstaan na een curettage of na een zwangerschap. Er is dan geen baarmoederholte en geen baarmoederslijmvlies meer en dus ook geen menstruatie.
- Bepaalde medicijnen kunnen de menstruatie laten verdwijnen (bijvoorbeeld neuroleptica, cimetidine).
- Bij bepaalde ziekten kan een secundaire amenorroe ontstaan; onder andere bij suikerziekte en schildklierziekten.
Wat kunt u zelf doen?
Doe eerst een zwangerschapstest. Als deze negatief is, is er de eerste zes maanden geen nader onderzoek nodig, tenzij u last heeft van bijkomende klachten. Meestal herstelt de cyclus zich na verloop van tijd spontaan.
Wat doet de dokter?
Blijft de menstruatie langer uit, dan zal uw huisarts nader onderzoek (laten) verrichten. Soms zal de huisarts u voor dit onderzoek of voor behandeling van de gevonden afwijkingen doorverwijzen naar een gynaecoloog of een andere specialist. Worden er bij het onderzoek geen afwijkingen gevonden, dan kunt u een jaar afwachten of de menstruatiecyclus zich spontaan herstelt. Wat de functionele amenorroe betreft: wanneer de stress verdwijnt herstelt de cyclus zich spontaan. Dit geldt ook voor de intensieve sportster. Als de intensiteit van de sportbeoefening afneemt, komt de menstruatie vanzelf weer terug. Als er een kinderwens is zal de gynaecoloog na een jaar proberen de eisprong met medicijnen weer op gang te brengen. Als er geen kinderwens is, is nadere behandeling niet nodig tenzij u dat zelf op prijs stelt. Bij het PCOS kan het abnormale beharingspatroon met hormonen behandeld worden. Als er een kinderwens is, is de hulp van de gynaecoloog nodig om de eisprong tot stand te laten komen. In geval van een vroege menopauze is behandeling met vrouwelijke geslachtshormonen nodig om een vroegtijdige botontkalking (osteoporose) te voorkomen. Een verhoogd prolactinegehalte kan met medicijnen behandeld worden. Soms is operatieve verwijdering van het gezwelletje aan de hypofyse nodig. Verklevingen in de baarmoeder zijn moeilijk te behandelen. suikerziekte en ziekten van bijnier en schildklier moeten behandeld worden door de internist. Anorexia nervosa vereist vaak een langdurige, intensieve psychologische begeleiding.
De Diagnosehulp bevat interactieve vragenlijsten voor 263 ziektes. Door het invullen van een vragenlijst kunt u controleren of de symptomen van een bepaalde aandoening voor u van toepassing zijn. Per lijst zijn er gemiddeld 10 vragen. De Diagnosehulp is alleen beschikbaar als app voor iPhone en iPad. Download de diagnosehulp. Binnenkort is ook de Android-versie (voor o.a. Samsung) beschikbaar. 