Symptomen
- Loopneus, verstopte neus, niezen, hoesten, hoofd- en keelpijn
- Bij kinderen soms ook koorts
- Bij zuigelingen soms meer huilen en slechter drinken
Wat is het?
Verkoudheid is een ontsteking van de bovenste luchtwegen (de neus, de neusbijholten en de keel). Zo’n ontsteking wordt meestal veroorzaakt door een infectie met een virus. Verkoudheid is waarschijnlijk de meest voorkomende virusinfectie bij de mens. Vooral jonge kinderen kunnen er regelmatig last van hebben; zes of meer verkoudheden per jaar zijn bij jonge kinderen niet ongewoon. Bij een verkoudheid zwelt het slijmvlies van de bovenste luchtwegen op en wordt extra slijm gevormd. Dit gaat gepaard met een verstopte neus en met heldere tot groene afscheiding uit de neus. Soms heeft u ook wat pijn rond en onder de ogen door een irritatie van het slijmvlies van de neusbijholten. Ook keelpijn, hoofdpijn en hoesten komen regelmatig voor tijdens een verkoudheid. Echt ziek bent u meestal niet maar u kunt zich wel wat moe of vervelend voelen. Kinderen zijn er nog wel eens koortsig bij, volwassenen zelden. Enkele (meestal één tot drie) dagen na besmetting met een verkoudheidsvirus wordt u verkouden. Na gemiddeld vier tot tien dagen, maar soms ook pas na een paar weken, bent u meestal weer beter.
Hoe kom je eraan?
Verkouden worden of ‘kou vatten’ heeft weinig te maken met koud weer, regen of wind. Misschien dat een verkoudheid in jaargetijden met slecht weer wat vaker voorkomt, maar ook tijdens fraai zomerweer kunt u ‘kou vatten’. Verkoudheid wordt veroorzaakt door een virus. Verkoudheidsvirussen zijn er vele, het gehele jaar door. Uw lichaam maakt tegen deze virussen wel antistoffen maar deze geven na verloop van tijd onvoldoende bescherming meer tegen een nieuwe infectie. De meeste mensen worden daarom gedurende hun hele leven regelmatig verkouden. Virussen verspreiden zich via druppeltjes die tijdens hoesten of niezen in de lucht terechtkomen. Ook via bijvoorbeeld besmette handen kan het virus zich verspreiden. De grootste kans op besmetting loopt u dus in een ruimte waar meerdere mensen aanwezig zijn zoals thuis in de huiskamer, op school, in een kinderdagverblijf en in bus of trein.
Wat kunt u zelf doen?
- Een gewone verkoudheid gaat vanzelf over en is onschuldig. U hoeft er dus niets aan te doen.
- Als u veel last heeft van een verstopte neus kunt u neusdruppels kopen bij drogist of apotheek. Deze neusdruppels (met oxymetazoline of xylometazoline) ontzwellen het slijmvlies van de neus zodat u weer beter via uw neus kunt ademhalen. De sterkte van de neusdruppels is afhankelijk van de leeftijd van de gebruiker. U mag ze maximaal een week gebruiken. Kinderen onder de twee jaar kunt u beter zoutwaterdruppels geven (in de juiste concentratie te koop bij drogist of apotheek of zelf te maken met een afgestreken theelepel zout in een limonadeglas lauw kraanwater). Stomen, kamille of menthol is daarbij niet nodig, wil ook wel eens helpen. Bij (hoofd)pijn of koorts kunt u paracetamol gebruiken. Bij een duidelijk afwijkend beloop is het verstandig de huisarts te raadplegen. Van een afwijkend beloop is sprake:
- bij ernstig ziek zijn, bijvoorbeeld met hoge koorts, zeker als die langer dan drie dagen bestaat of bij hoesten met benauwdheid;
- bij zuigelingen die slecht gaan drinken of suf worden;
- bij forse oorpijn of ernstige pijn rond of onder de ogen (ter hoogte van de bijholten) die langer dan vijf dagen duurt;
- langer dan enkele weken aanhoudende of chronische verkoudheidsklachten.
Wat doet de dokter?
Aan een gewone verkoudheid kan een huisarts niets doen. Hoewel antibiotica (“een penicillinekuurtje”) soms nog wel eens worden voorgeschreven hebben ze bij een gewone verkoudheid geen zin. Virussen zijn namelijk ongevoelig voor antibiotica. Een ‘paardenmiddel’ bestaat niet. Bij een afwijkend beloop zijn soms wel eens medicijnen nodig.
De Diagnosehulp bevat interactieve vragenlijsten voor 263 ziektes. Door het invullen van een vragenlijst kunt u controleren of de symptomen van een bepaalde aandoening voor u van toepassing zijn. Per lijst zijn er gemiddeld 10 vragen. De Diagnosehulp is alleen beschikbaar als app voor iPhone en iPad. Download de diagnosehulp. Binnenkort is ook de Android-versie (voor o.a. Samsung) beschikbaar. 