Symptomen
- Gejaagd gevoel
- Nervositeit
- Gewichtsverlies in combinatie met een toegenomen eetlust
Wat is het?
Onder stofwisseling verstaat men het biochemische proces in het lichaam waarbij voedingsstoffen (glucose en vetten, soms ook eiwitten) worden omgezet in warmte en energie. Dit proces vindt plaats in alle cellen van het lichaam. Op sommige momenten is de stofwisseling in bepaalde cellen verhoogd. Bijvoorbeeld in spiercellen, tijdens inspanning of in de hersencellen, als je hard nadenkt. In alle cellen is echter continu een minimum niveau aan stofwisseling aanwezig. Dit noemen we de Basale Stofwisseling. Het niveau van de basale stofwisseling wordt beheerst vanuit de hersenen. Ligt het niveau te laag, dan wordt in de pijnappelklier of hypofyse, onder aan de hersenen, meer van een stofje aangemaakt, het TSH. Dit TSH komt via de bloedstroom in de schildklier (bij het strottenhoofd) terecht en spoort deze aan meer schildklierhormoon (thyroxine) te produceren. Het thyroxine komt ook weer in de bloedsomloop terecht en verhoogt in alle cellen in het lichaam het stofwisselingsniveau. Ligt de stofwisseling te hoog, dan daalt het TSH gehalte en dus ook de thyroxineproductie. Soms onttrekt de schildklier zich aan de controle van het TSH en gaat op eigen houtje thyroxine produceren. Het thyroxinegehalte in het bloed stijgt en daardoor neemt het niveau van de basale stofwisseling toe. De hypofyse zal proberen de schildklier af te remmen en de productie van TSH stopt. Van een te hoge stofwisseling door een te hoge thyroxineproductie (hyperthyreoïdie, hyper betekent hoog) krijg je last. Je wordt gejaagd, trillerig en nerveus. Je valt af ondanks een toegenomen eetlust en je kunt diarree krijgen. Je vindt het overal te warm, bent zweterig. Het hart klopt snel en heftig.
Hoe kom je eraan?
- Er bestaan verschillende mogelijke oorzaken voor een hyperthyreoïdie.
- De ziekte van Graves-Basedow. Waarschijnlijk ontstaat deze ziekte door een afwijking in het immuunapparaat, waardoor een eiwit ontstaat dat de schildklier aanzet tot extra thyroxine productie. De schildklier zet daardoor op en er ontstaan klachten passend bij een hyperthyreoïdie. Opvallend bij deze ziekte is dat vaak ook de ogen aangetast raken.
- Het toxisch nodulair struma. In de schildklier kunnen haarden ontstaan die zich onttrekken aan de controle van het TSH en op eigen houtje thyroxine gaan produceren. Vaak is dat teveel. Deze haarden kunnen uitgroeien tot onregelmatige knobbels in de schildklier.
- Thyreoïditis. De schildklier kan ontstoken raken. We kennen een (sub)acute vorm (ziekte van de Quervain) en een chronische vorm (ziekte van Hashimoto).
- Zeldzaam is de hyperthyreoïdie als gevolg van een overmatige productie van TSH door een gezwelletje in de hypofyse.
Wat kunt u zelf doen?
U kunt zelf niet zoveel doen. Raadpleeg uw arts.
Wat doet de dokter?
De acute verschijnselen bij een hyperthyreoïdie kunnen zonodig behandeld worden met een zogenaamde bètablokker. Dit medicijn vertraagt de hartslag en doet het trillen verminderen. Het wordt ook toegepast bij een thyreotoxische crisis. Vervolgens zijn er verschillende soorten van behandeling mogelijk: operatief, met radioactief jodium en met medicijnen. Vaak worden bij één patiënt meerdere methoden na elkaar toegepast. Met bepaalde medicijnen kan men de werking van de schildklier afremmen. Deze remmende medicijnen kunnen nogal wat bijwerkingen hebben. Daarom gaat men, als de schildklierfunctie eenmaal onder controle is, over op behandeling met radioactief jodium. Bij de aanmaak van thyroxine gebruikt het lichaam jodium. Het radioactieve jodium wordt in de schildklier opgeslagen en geeft ter plaatse zoveel straling af dat de schildklier blijvend wordt uitgeschakeld. Een alternatief voor de behandeling met radioactief jodium is de operatie. Daarbij wordt het grootste deel van de schildklier verwijderd (subtotale thyreoïdectomie). Het restant blijft meestal voldoende schildklierhormoon produceren. Deze methode is te prefereren bij mensen die nog plannen hebben een nageslacht te verwekken. Vaak produceert de schildklier na de behandeling te weinig thyroxine. Dan moet voor de rest van het leven aanvullend thyroxine in tabletvorm worden geslikt.
De Diagnosehulp bevat interactieve vragenlijsten voor 263 ziektes. Door het invullen van een vragenlijst kunt u controleren of de symptomen van een bepaalde aandoening voor u van toepassing zijn. Per lijst zijn er gemiddeld 10 vragen. De Diagnosehulp is alleen beschikbaar als app voor iPhone en iPad. Download de diagnosehulp. Binnenkort is ook de Android-versie (voor o.a. Samsung) beschikbaar. 