Symptomen
- Uitstralende pijn in een van beide benen
- Verkrampte houding
- Houdingsafhankelijke pijn die toeneemt bij hoesten, niezen of persen
- Er kan krachtsverlies ontstaan in het aangedane been, soms ook een doof gevoel of tintelingen
Wat is het?
Bij een rughernia is er sprake van een uitstulping van de kern van een tussenwervelschijf (= hernia nuclei pulposi). Deze uitstulping drukt op een zenuw en veroorzaakt daardoor een naar één van de benen uitstralende pijn. De pijn kan gepaard gaan met een doof gevoel en tintelingen in een deel van het been. Ook kan het zijn dat u minder kracht hebt in het been. De pijn kan geleidelijk ontstaan, maar ook acuut beginnen. Ook kan de hevigheid van de pijn variëren van zeer hevig tot veel minder pijnlijk. Het natuurlijk beloop van de aandoening is dat na één of twee weken de pijn geleidelijk aan afneemt. U gaat met oefeningen langzaamaan in de loop van één of twee maanden weer normaal functioneren. Vaak houdt u een dove plek of een gering blijvend krachtsverlies in een bepaalde spiergroep over.
Hoe kom je eraan?
De wervelkolom bestaat uit 24 wervels. U kunt deze wervels beschouwen als op elkaar gestapelde blokjes. Om deze blokjes soepel ten opzichte van elkaar te laten bewegen bevindt zich tussen elke twee wervels een veerkrachtige tussenwervelschijf. Zo’n schijf bestaat uit een elastische kern omgeven door een vezelachtige ring. Bij een rughernia is deze ring wat ingescheurd en puilt de elastische kern van de tussenwervelschijf door de gescheurde ring naar buiten. Daarbij drukt de uitstulping op een zenuw die van het ruggenmerg naar het been loopt. Als gevolg van de druk op de zenuw functioneert deze niet meer naar behoren. Onze hersenen registreren dit niet goed functioneren van een zenuw die uit het been komt en interpreteren dat als pijn in het been, ook al is er met het been niets aan de hand. Prikkels uit het been kunnen niet doorgegeven worden aan de hersenen omdat de zenuw is afgedrukt en dat geeft een doof gevoel en tintelingen in bepaalde delen van het been. Omgekeerd kunnen signalen vanuit de hersenen het been ook niet bereiken waardoor spieren niet meer aangestuurd worden en dat geeft krachtverlies.
Wat kunt u zelf doen?
Als een rughernia is vastgesteld vermijd dan bewegingen en houdingen die pijn oproepen. Als u op de rug ligt, trek de benen dan wat op, leg eventueel een kussen onder de knieën. Probeer bij het omdraaien en overeind komen de rug zoveel mogelijk recht te houden.
Wat doet de dokter?
U moet met spoed een arts te raadplegen als u problemen krijgt met de stoelgang of het plassen en ook als u binnen korte tijd toenemende verlammingsverschijnselen krijgt in het been. In deze gevallen moet met spoed operatief worden ingegrepen. Als u last hebt van uitstralende pijn in het been als boven beschreven, raadpleeg dan uw arts. Hij zal u pijnstillers voorschrijven en adviseren omtrent houding en beweging (zie boven). Hij zal u voor hulp en advies daarover verwijzen naar een bewegingstherapeut. Soms is verwijzing naar de neuroloog nodig; als de pijn erg hevig is of als de pijn na enkele weken niet afneemt en geleidelijk verdwijnt. Verder, als de verlammingsverschijnselen verder toenemen. De neuroloog kan naast zijn neurologisch onderzoek ook aanvullend onderzoek laten verrichten. Als de neuroloog een operatie noodzakelijk acht zal hij u verwijzen naar de neurochirurg. Bij de operatie wordt de uitpuilende kern van de tussenwervelschijf verwijderd. Na de operatie is de pijn in het been verdwenen, maar de pijn in de rug kan blijven bestaan. Soms kan, in de maanden na de operatie, de pijn in het been weer terugkomen. Meestal is dan de oorzaak dat na de operatie ontstaan littekenweefsel op de zenuw drukt. Dit is moeilijk te behandelen. Deze mogelijke gevolgen zijn de redenen waarom men terughoudend is met het opereren van rughernia’s.
De Diagnosehulp bevat interactieve vragenlijsten voor 263 ziektes. Door het invullen van een vragenlijst kunt u controleren of de symptomen van een bepaalde aandoening voor u van toepassing zijn. Per lijst zijn er gemiddeld 10 vragen. De Diagnosehulp is alleen beschikbaar als app voor iPhone en iPad. Download de diagnosehulp. Binnenkort is ook de Android-versie (voor o.a. Samsung) beschikbaar. 