PTSS (Post Traumatisch Stress Stoornis) is angst na een eerdere, ongelukkige ervaring. Dat kan een eenmalige gebeurtenis zijn geweest, zoals een beroving, verkrachting, verkeersongeval, ernstige ziekte; maar ook een langdurige periode van angst en onzekerheid zoals een verblijf in een concentratiekamp, periode van incest, meemaken van een oorlog, als burger of als militair (Indonesie, Libanon, Bosnie). Ook de reacties die we zagen na recente rampen in Nederland, zoals de Bijlmerramp en de vuurwerkramp in Enschede, horen tot het post traumatische stress syndroom. De reactie kan snel na het voorval ontstaan, of juist als je denkt dat je het allemaal verwerkt hebt. Soms begint het pas na jaren (concentratiekampslachtoffers).
Symptomen
- na een ernstig voorval
- Vermijdingsgedrag
- Schrikachtigheid
- Slecht slapen
- Concentratiestoornissen
Wat is het?
- Een Post Traumatisch Stress Syndroom is lichamelijke en geestelijke reactie op een voorval dat als zeer bedreigend is ervaren. Die reactie bestaat uit een aantal kenmerkende zaken:
- Het herbeleven van het voorval. Het voorval, met al zijn emoties, herhaalt zich keer op keer in de gedachten. Zomaar of opgewekt door voorvallen die aan de gebeurtenis doen denken of in nachtmerries. Ook al is het lang geleden, de emoties waarmee de herbelevingen gepaard gaan zijn heftig, als was het nog maar net gebeurd.
- Vermijding. Men probeert alles te vermijden wat met het voorval te maken had. Men wil er niet over praten, blijft weg uit de buurt waar het plaatshad. Het kan ook zijn dat men bepaalde gevoelens die met het voorval geassocieerd zijn niet meer in zichzelf toelaat. Vermijding kan zelfs de vorm aannemen van verdringing: men herinnert zich het voorval of delen ervan niet meer.
- Verhoogde alertheid, waakzaamheid. Dat uit zich in schrikachtigheid, slecht slapen, prikkelbaarheid. Daardoor ontstaan weer concentratiestoornissen. Men gaat minder functioneren en krijgt ook lichamelijke klachten. Op den duur kan een depressie ontstaan.