Symptomen
- Plotselinge pijn in de borstkas
- Plotselinge benauwdheid
Wat is het?
Pneumothorax wil letterlijk zeggen: lucht in de borstholte. Als zich lucht in een van beide borstholten bevindt kan de betreffende long niet meer goed ontplooien. U moet zich dat als volgt voorstellen: de longen bevinden zich als losse organen in de borstholten. Doordat in de borstholte een geringe onderdruk heerst blijven de longen ontplooid. Als de borstkas uitzet, bij inademing, zetten de longen mee uit en bij uitademen gebeurt het omgekeerde. Als de negatieve druk in de borstholte wegvalt klapt de long, die elastisch is, in elkaar en kan geen zuurstof meer opnemen. De long kan in zijn geheel inklappen of slechts gedeeltelijk. Zo’n klaplong ontstaat plotseling, onaangekondigd. Opeens is er pijn, aan een kant van de borstkas. Als de klaplong geheel is zijn er ook benauwdheidklachten. In sommige gevallen kunnen die steeds meer toenemen (spanningspneumothorax). Dit laatste is een acuut bedreigende situatie.
Hoe kom je eraan?
Een klaplong kan op meerdere wijzen ontstaan. Meestal ontstaat er spontaan een gaatje in de long zelf, waardoor lucht in de borstholte stroomt. We zien dat vaak bij magere jongvolwassen mannen. Het kan ook gevolg zijn van een verwonding, zoals een schot- of steekwond of doordat de punt van een gebroken rib een gat in de long prikt, bijvoorbeeld bij een auto-ongeval. Tenslotte kan het ook ontstaan bij patiënten met longemfyseem. Soms ontwikkelen deze één of meer holten in de long, gevuld met lucht (bullae). Als Zo’n bulla knapt ontstaat er ook een klaplong.
Wat kunt u zelf doen?
Niets. Als u plots benauwd wordt, raadpleeg dan altijd op korte termijn een arts.
Wat doet de dokter?
De arts zal de diagnose vaak op basis van uw verhaal kunnen stellen. Met de stethoscoop hoort hij aan de aangedane kant minder ademgeruis en bij kloppen op de borst klinkt het aan de aangedane kant holler dan aan de gezonde kant. De longarts kan de diagnose met een simpele longfoto bevestigen. De behandeling hangt af van de ernst van de klaplong: bij een gedeeltelijke klaplong wordt vaak afgewacht. De lucht in de borstholte resorbeert vaak spontaan, waarbij de long zich weer ontplooit. Lukt dat niet of is de klaplong totaal, dan wordt de lucht uit de borstholte afgezogen. Dat doet men door tussen de ribben een slangetje in te brengen in de borstholte en daar een pompje aan te verbinden. Als het gat in de long spontaan gedicht is kan het slangetje worden verwijderd. Soms lukt het niet op deze manier. Dan kan men een stofje in de borstkas inspuiten. Dat stofje veroorzaakt een ontsteking van de longvliezen. De ontstoken longvliezen kleven vast aan de borstwand en groeien eraan vast. De long kan dan nooit meer inklappen. Bij emfyseempatiënten moeten de bullae soms operatief verwijderd worden. De behandeling van ernstig verwonde patiënten is meer gecompliceerd.