Symptomen
- Rood gewricht, pijnlijk bij bewegen
- Meestal is het basisgewricht van de grote teen aangedaan; in principe kan het elk gewricht treffen
Wat is het?
Bij jicht is er sprake van een acute ontsteking van één of meerdere gewrichten. Meestal doet het basisgewricht van de grote teen erg pijn en is het gevoelig bij aanraken en bewegen. De huid over het gewricht is warm en rood. Onbehandeld zakt de gewrichtsontsteking vaak na enkele dagen tot weken spontaan af. Later kan het wel weer de kop opsteken. Soms gebeurt dat jaren later, maar soms ook wel enkele malen per jaar. Opvallend is dat we jicht vooral zien bij mannen met hoge bloeddruk, overgewicht en verhoogde bloedvetten (cholesterol).
Hoe kom je eraan?
De gewrichtsontsteking wordt veroorzaakt door kleine urinezuurkristallen die zich in het gewrichtskapsel hebben gevormd. Deze kristallen ontstaan doordat er een te hoog gehalte aan urinezuur in het bloed is. Bij patiënten die al langer last van jicht hebben zijn deze kristallen herkenbaar als knobbeltjes rond de gewrichten en in de oorschelpranden. Het urinezuurgehalte in het bloed raakt meestal verhoogd doordat de nieren niet goed werken en onvoldoende urinezuur uitscheiden. Dat kan “zomaar” gebeuren of onder invloed van bepaalde omstandigheden. Zo remt langdurig overmatig gebruik van alcohol de uitscheiding van urinezuur af. Ook bij gebruik van bepaalde plaspillen zien we het urinezuurgehalte in het bloed stijgen. Voeding heeft niet veel invloed. Soms is de aanmaak van urinezuur in het bloed sterk verhoogd. We zien dat bijvoorbeeld bij bepaalde soorten kanker. Bij chemotherapie worden veel cellen afgebroken en het celkernmateriaal wordt onder andere afgebroken tot urinezuur.
Wat kunt u zelf doen?
Als u een jichtaanval hebt kunt u er op dat moment weinig aan doen. Op de langere termijn doet u er goed aan bij uzelf na te gaan of een te hoog alcoholgebruik misschien een rol zou kunnen spelen. Het is van belang voldoende te drinken: zeker twee tot drie liter per dag is aan te raden.
Wat doet de dokter?
Raadpleeg altijd uw huisarts als u een acute gewrichtsontsteking hebt. Stelt deze de diagnose jicht, dan zal hij u een ontstekingsremmende pijnstiller (NSAID) voorschrijven. Aanvankelijk in een hoge dosering maar na een paar dagen in een lagere dosering. De pijn zakt daarop snel af. Mag u deze middelen om bepaalde redenen niet gebruiken of hebben ze onvoldoende effect, dan komt er een ander geneesmiddel in aanmerking: colchicine. Volg bij het gebruik hiervan goed de voorschriften op want het kan nogal wat bijwerkingen hebben, vooral op het maagdarmkanaal (braken, diarree). Helpt ook dat niet, dan kan u een ontstekingsremmend hormoon toegediend worden: per injectie in het gewricht of anders per tablet. Doen zich vaker jicht aanvallen voor dan komt het erop aan het urinezuurgehalte in het bloed te verlagen. Dit kan door de aanmaak van urinezuur te remmen met allopurinol of door de uitscheiding ervan in de nieren te stimuleren met benzbromaron. Een dergelijke behandeling kan in het begin leiden tot een toename van de jichtaanvallen. Deze aanvallen moeten dan weer worden behandeld zoals hierboven beschreven. Om die reden mag een urinezuur verlagende behandeling niet worden gestart tijdens of in de eerste weken na een jichtaanval.
De Diagnosehulp bevat interactieve vragenlijsten voor 263 ziektes. Door het invullen van een vragenlijst kunt u controleren of de symptomen van een bepaalde aandoening voor u van toepassing zijn. Per lijst zijn er gemiddeld 10 vragen. De Diagnosehulp is alleen beschikbaar als app voor iPhone en iPad. Download de diagnosehulp. Binnenkort is ook de Android-versie (voor o.a. Samsung) beschikbaar. 