De NHG-Standaard Obesitas geeft richtlijnen voor de diagnostiek en het beleid bij volwassenen en kinderen vanaf twee jaar met obesitas en voor volwassenen met overgewicht met ernstig vergrote buikomvang of met comorbiditeit die met het overgewicht samenhangt. Aangezien obesitas samengaat met een verhoogd risico op mortaliteit en morbiditeit (diabetes mellitus type 2, cardiovasculaire aandoeningen, groter risico op kanker en galstenen) en een afname van de kwaliteit van leven (o.a. chronische gewrichtsklachten, slaapapneu) is preventie en behandeling van belang. Bij volwassenen is de taak van de huisarts met betrekking tot obesitas vraaggestuurd, bij kinderen is signalering ongeacht de reden van raadpleging aangewezen. Een gewichtsvermindering van 5 tot 10% bij volwassenen met obesitas geeft al een aanzienlijke gezondheidswinst. Per kilogram gewichtsafname daalt de systolische en diastolische bloeddruk met ongeveer 1mm Hg bij een populatie met een gemiddelde BMI van 30; meer dan 5% gewichtsdaling verlaagt het risico op het krijgen van diabetes met ongeveer 50% in een populatie met een gemiddelde BMI van 34; gewichtsdaling van gemiddeld 16,6 kg verlaagt het totaal cholesterol en LDL-cholesterol in een populatie met een gemiddeld lichaamsgewicht van 98,5 kg. In 2009 had bijna de helft van de Nederlandse volwassen bevolking overgewicht (BMI 25-29,9) en bij ruim 11% was sprake van obesitas (BMI 30-39,9), bij kinderen stijgt de prevalentie van obesitas eveneens (bij jongens naar 2,6% en bij meisjes naar 3,3% in 2002-2004). Een aantal ziektebeelden gaat gepaard met gewichtstoename (hypothyreoïdie, syndroom van Down, syndroom van Cushing). Ook geneesmiddelen kunnen gewichtstoename veroorzaken (antidiabetica, antidepressiva, corticosteroïden), maar zijn zelden de enige oorzaak van obesitas. Niet medicamenteuze behandeling bestaat bij volwassenen en kinderen uit een individueel behandelplan gedurende een jaar: gezond voedingspatroon, verhogen van de lichamelijke activiteit en eventuele psychologische ondersteuning bij gedragsverandering. Medicamenteuze behandeling wordt bij volwassenen en kinderen ontraden. Sibutramine en rimonobant zijn van de markt gehaald. De bewijskracht van het onderzoek naar orlistat is beperkt: de follow-up duur is kort en 30 tot 40% van de deelnemers stopt voortijdig. Het gebruik van orlistat naast leefstijlaanpassingen geeft een gewichtsverlies van ongeveer 3kg bij mensen met obesitas. Op basis van de geringe werking, het risico op bijwerkingen en het ontbreken van gegevens over effecten op de langere termijn wordt behandeling met orlistat door de huisarts afgeraden. Bron: PW 2010;145(45):22 +
FUS