Ruim veertig procent van de kankerpatiënten heeft onnodig pijn. Als patiënten en zorgverleners meer over pijn weten en hierover met elkaar praten dan kunnen zij de klachten samen beter aanpakken. Nu is pijn vaak geen onderwerp van gesprek, terwijl het één van de meest voorkomende symptomen is bij patiënten met kanker. Zo blijkt uit de promotie van verpleegkundig onderzoeker Wendy Oldenmenger van het Erasmus MC Daniel den Hoed Oncologisch Centrum, waarop zij woensdag 15 februari promoveert. Ondanks de toegenomen belangstelling voor kanker in ons land is de pijn bij deze patiënten in de afgelopen jaren niet verminderd. Ongeveer 53 procent van de patiënten heeft pijn. Dat komt bijvoorbeeld door een tumor of een uitzaaiing die in het lichaam groeit of doordat de chemotherapie zenuwpijn geeft. “Met de beschikbare medicatie is deze pijn bij de meeste patiënten goed te bestrijden”, zegt Wendy Oldenmenger. Dat pijn niet goed wordt behandeld ligt zowel aan de patiënt als zorgverlener, blijkt uit haar onderzoek. Zo zijn artsen niet altijd alert op de pijn die patiënten kunnen hebben, omdat zij meer gericht zijn op het aanpakken van de ziekte. Ook is de kennis die artsen hebben over de medicatie tegen pijn soms onvoldoende. Patiënten hebben vaak vooroordelen en zijn bang. Ze denken: ‘Als ik nu al medicijnen slik, werkt er straks niets meer als de pijn erger wordt. Of als ik over mijn pijn klaag stopt de arts misschien wel mijn behandeling’. De vooroordelen zijn begrijpelijk, maar onjuist volgens Oldenmenger. Daarnaast is het belangrijk hoe artsen omgaan met pijnklachten. Zij adviseert artsen om zich steeds te laten bijscholen over nieuwe manieren van pijnbestrijding. Ook pleit zij voor een open houding naar de patiënt over de mogelijkheden. Op de polikliniek van het Erasmus MC Daniel den Hoed Oncologisch Centrum blijkt dit goed te werken. Patiënten worden daar beoordeeld door een pijnarts, hebben regelmatig contact met een verpleegkundige en krijgen gerichte informatie over de pijnbehandeling. Daardoor hebben patiënten minder last van pijn in hun dagelijkse functioneren. De aandacht voor pijn op de polikliniek is verbeterd, doordat patiënten vóór hun bezoek op een touch screen twee vragen invullen. Hoe is het nu met hun pijn? En hoe is het gesteld met de ergste pijn in de afgelopen 24 uur? Zij geven een cijfer op een schaal van nul tot tien. Vult de patiënt een vijf in of een hoger cijfer, dan onderzoekt de arts uitvoerig de oorzaak. Ook wordt voor de patiënt een afspraak gemaakt met een pijnverpleegkundige, die in gesprek gaat met de patiënt om bijvoorbeeld vooroordelen weg te nemen. Voor de patiënt kan de aandacht voor pijn een wereld van verschil maken, vertelt Oldenmenger. “Door goed te luisteren naar het verhaal van een patiënt kan de zorgverlener heel gericht advies geven, waardoor de patiënt minder belemmerd wordt door pijn in het dagelijks leven.” Eén van haar patiënten die de hele dag in bed lag, kreeg het advies om haar medicatie op een ander moment van de dag in te nemen, waardoor zij weer in staat is om zelf naar de supermarkt te gaan.
De Diagnosehulp bevat interactieve vragenlijsten voor 263 ziektes. Door het invullen van een vragenlijst kunt u controleren of de symptomen van een bepaalde aandoening voor u van toepassing zijn. Per lijst zijn er gemiddeld 10 vragen. De Diagnosehulp is alleen beschikbaar als app voor iPhone en iPad. Download de diagnosehulp. Binnenkort is ook de Android-versie (voor o.a. Samsung) beschikbaar. 